Baskı ve Tehdit Yerine Sevgi ile Ebeveynlik

Dr.umuzun tavsiyesi üzerine aldığım "Çocuklarla El Ele Ebeveynlik" adlı kitabı beynime kazırcasına okudum,defalarca okudum...okudum...okudum...ve bir bölümünün özetini kısaca sizlerle de paylaşmak istedim.Okumaya devam ediyorum ve okudukça özetini sizlerle paylaşmaya devam edeceğim.

Kitabı incelemek ya da almak isteyenler için burayı tıklayın.

Kitabın bir bölümden kısaca özeti;

Anne-baba olmak çok emek gerektiren bir iştir ama her zaman mücadele gerektirmez.Büyük annelerimiz,büyük babalarımız, ne anne-babalıkla ilgili kitaplar okudular ne de kurslara gittiler.Bağ kurmakla ilgili bir bilgileri var mıydı?Hayır.Onların ebeveynliklerini farklı kılan şey bildikleri değil,nasıl yaşadıkları idi.Onların zamanında bebekler evde doğuyorlar,anne memesinden besleniyorlar ve ilk yıllarını evde geçiriyorlardı.Anne-çocuk bağı ayrılıklarla tehlikeye atılmıyordu.Yaşam tarzlarımız çarpıcı bir şekilde değişti.Bugün bebeklerin çoğu hastanede doğuyor,biberonla besleniyor.Çoğu bebek ve çocuk anne-babalarından uzunca ayrı günler geçiriyorlar.Modern yaşamın stres yaratan hızı aile destek süresini kısaltırken,çocukların ve yetişkinlerin TV. ve bilgisayar karşısında giderek daha fazla zaman geçirmesi,ebeveyn-çocuk bağını giderek zayıflatıyor.

Çocuklarda tüm canlılar gibi ihtiyaçları karşılanmadığında gelişmiyor.Eğer bir fide büyümüyorsa,yetişme koşullarına bakarız."Yeterli güneş alıyor mu?Suyu var mı?"diye sorarız.Bitkinin büyümesi için gerekli koşulları sağladığımızda,bitki gelişir.İnsanın büyüme koşullarını doğru yerine getirirsek,çocuklar gelişir.Bunun içinde doğal doğum,emzirme,kucakta taşınma,birlikte uyuma,ilk yıllarda bebeğe aynı kişilerin bakması,her yaştaki çocukla turatlı ve sürekli sevgi dolu gönül bağı kurulması gerekiyor.

Çocuklarıyla El Ele Ebeveynlik;baskı yerine gönülden olumlu ilgi,korku yerine sevgi ile yaklaşan ebeveynliktir.

Eğer çocuklarımızdan istediklerimizi onları küçük görerek yaptırabiliyorsak(tehditle"sensiz giderim gibi",baskıyla"hadi bakalım bir..iki..üç.gibi" )onlardan daha büyük ve daha güçlü olmadığımız zamanlar gelince istediklerimizi nasıl yaptıracağız.Ergenlik çağındaki çocukların ailelerine sorun bakalım,üçe kadar saymak hala işe yayıryor mu?Tehditler işe yaramadığı gibi,çocuklar tehdit yolunu kullanarak,istediklerini yaptırmayı da öğrenmiş oluyorlar.

Oyuna dalmış bir çocuk,bizimle bankaya ya da dükkana gitmek istemeyecektir.Yetişkinin ihtiyacı ile çocuğun ihtiyacı farklı şeyler olduğunda rekabet başlar.Sevginin yerine korkunun gücünü kullandığımızdaysa bu rekabet bir güç çatışmasına döner.Tehditlerin anlattığı "Senin düşündüklerin,hissettiklerin ve ihtiyaçların önemli değil"dir.Tehditler ebeveyn-çocuk bağını zayıflatır.Çocuklarımıza ihtiyaçlarının ve duygularının önemli olduğunu anlatan şekillerde ilişki kurmayı öğrendiğimizde,aradaki bağı güçlendirir ve güç çatışmalarının önüne geçeriz.Aslında daha fazla kaynağımız olsaydı,çocuğumuzu bizimle baraber bankaya ya da dükkana götürmek yerine,onunla kalacak biri olurdu.

Çocuklar yetişkin modellerinden zorbalığı öğrenebilecekleri gibi,sorun çözme ve çatışma çözümlemesi yollarını da öğrenebilirler.Oyuncağını küçük kardeşine vermek istemeyen büyük kardeşin,küçük kerdeşin elinden oyuncağını zorla çekmesi yerine,ona oynayacak başka bir oyuncak vermesini öğretebiliriz.İki kardeşin aynı oyuncağı aynı anda istemesi halinde onların "sorunu çözerek"çözümü kendilerinin bulmasına yardım edebiliriz .Bir sipariş teslim etmesi için dışarı çıkması gereken ebeveynle,evde kalmak isteyen çocuk arasında çıkan bir güç çatışmasını,şöyle önlememiz mümkün."Gel bakalım,ikimizin de istediğinin olması için bu sorunu birlikte çözmenin yolunu bulalım"diyebiliriz.Belki çocuk arabaya bir oyuncağı ile binmeyi kabul edebilir yada sipariş yarına kadar bekleyebilir.

Çocuk bahçesinden ayrılmaya biz hazırsak ama çocuk daha oyuna doymamışsa,bir beş dakika daha kalmayı kabul ederek,evde daha eğlenceli şeyler yapmayı önerebilirsiniz.Çünkü çocuk oradan gitmeyi değil,eğlencenin bitiyor olmasına karşı çıkıyordur.Çocuklarımıza,onların ihtiyaçlarına saygı duyarak,herkesin ihtiyacının önemli olduğunu öğretebiliriz. Çocuk hala işbirliğine yanaşmayabilir,o zaman onlara ebeveynlerin de ihtiyaçları olduğunu anlatmamız gerekir.Eğer bu sınırları belirlemek çocuğu hala rahatsız ediyorsa,bir adım daha atmadan önce,onların duygularını dinlememiz gerekir.

Küçük çocuklara,onlarsız gideceğinizi söylemek asla kabul edilemez.Terk etmekle tehdit küçük çocukları dehşete düşürür. "Ağlamayı kes yoksa ben sana ağlayacağın bir neden vereceğim!"demektense "Biliyorum üzgünsün ve ağlamak ayıp değil" dediğimizde çocuk bizimle daha kolay işbirliğine geçebilir.Çocuklar ağlamayı bitirdiklerinde,işbirliğine daha yatkındırlar.

"Böyle davrandığın zaman,bir şeylerin ters gittiğini biliyorum.Birbirimizi seviyoruz ve birbirlerini sevenler böyle davranmazlar.Neye ihtiyacın olduğunu ya da seni neyin incittiğini söyler misin? öğrenirseniz güç çatışmasının yönü tamamen değişir.

Tehdit etmek ya da saymaya başlamak çocuğa, "senden daha büyüğüm,daha güçlüyüm,ya dediğimi yaparsın ya da seni incitirim!"demektir.Büyük bir çocuk,kendinden küçük olana, "Ne diyorsam onu yap,yoksa seni incitirim!"dediğinde buna zorbalık diyoruz.Aynı mesajı bir yetişkin sayı sayarak verirse,disiplin diyoruz.

Çocuklara onların onurlarını zedeleyecek şekilde davranmak,onların da başkalarına aynı şeyi yapmasını öğretmektir.Çocuklarımızın zorbalık yapmasını önlemek istiyorsak,biz çocuklara zorbalık yapmayı bırakmalıyız.Korkunun verdiği güç kolay ve hızlı etki eder ama ömrü kısadır.Sevginin gücü ise çok emek ister,oluşması daha çok zaman alır ama çocuklar onun etki alanından hiç çıkmazlar.

Şimdi ihtiyaçlarının karşılanması için bize ihtiyaç duyan çocuklarımız,bizler yaşlandığımızda ihtiyaçlarımızın karşılanması için ihtiyaç duyacağımız yetişkinler olacak.Ne aldılarsa onu verebilecekler.Gelin baskı yerine gönülden bağlanarak,korku yerine sevgiyle anne-babalık yapalım.